Czy prace budowlane można wykonywać zimą?

Budownictwo to branża, w której procesy produkcyjne są silnie uzależnione od warunków atmosferycznych. Zima, z jej niskimi temperaturami, opadami śniegu i deszczu, stanowi szczególnie trudny czas dla realizacji prac budowlanych. Czy oznacza to jednak, że budowy muszą stanąć w miejscu? W artykule przyjrzymy się, jak można efektywnie prowadzić prace budowlane zimą. Zwrócimy uwagę na kluczowe kwestie, takie jak temperatura wylewania betonu czy szalowanie stropu, oraz jak wpływają na proces budowy elementy, takie jak szalunki, dźwigary czy stemple.

Wpływ niskich temperatur na procesy budowlane

Zima przede wszystkim wpływa na betony, zaprawy oraz elementy drewniane i stalowe. Niska temperatura powoduje spowolnienie procesu wiązania betonu, co może wpływać na obniżenie jego wytrzymałości. W przypadku betonowania fundamentów lub zalewania stropu konieczne jest uwzględnienie temperatury powietrza i materiałów budowlanych. Zaleca się, aby temperatura otoczenia podczas wylewania betonu wynosiła minimum +5°C. W niższych temperaturach możliwe jest stosowanie specjalnych dodatków chemicznych przyspieszających wiązanie lub korzystanie z betonu podgrzewanego.

W przypadku szalunków i dźwigarów należy pamiętać, że wilgoć i mróz mogą wpływać na ich właściwości mechaniczne. Drewno używane w szalunkach może ulegać pęknięciom wskutek zamrażania i rozmrażania wody w jego strukturze, co obniża wytrzymałość na obciążenia. Metalowe elementy, takie jak stemple budowlane, mogą stać się kruche w ekstremalnie niskich temperaturach, co stanowi zagrożenie dla stabilności konstrukcji tymczasowych.

Szalowanie i zalewanie stropu zimą

Szalowanie stropu zimą wymaga szczególnej ostrożności. Zimowe warunki atmosferyczne mogą wpływać na trwałość i stabilność systemów szalunkowych. Wilgoć może powodować korozję elementów metalowych, a śnieg i lód dodają dodatkowe obciążenie na konstrukcje. Ważne jest regularne oczyszczanie szalunków z śniegu i lodu oraz zapewnienie odpowiedniego przechowywania dźwigarów i podpór budowlanych, aby nie były narażone na długotrwałe działanie wilgoci i mrozu.

Przy temperaturach poniżej zera zaleca się stosowanie betonów o podwyższonej wytrzymałości początkowej, które szybciej osiągają wymaganą nośność, co pozwala na szybsze rozszalowanie. Ważne jest jednak, aby temperatura betonu podczas wylewania wynosiła minimum +5°C. Osiągnięcie tego można zapewnić, stosując ogrzewane mieszanki betonowe oraz osłony termiczne na szalunki.

Fundamenty zimą: ile stopni to granica?

Wylewanie fundamentów zimą wymaga ścisłego przestrzegania reżimu temperaturowego. Zaleca się wstrzymanie prac betonowych przy temperaturze poniżej -10°C, ponieważ w takich warunkach nawet dodatki przeciwmrozowe mogą być nieskuteczne. Ważne jest również odpowiednie przygotowanie podłoża — nie można wylewać betonu na zamarzniętą ziemię, ponieważ podczas odmarzania grunt może osiadać, co prowadzi do pęknięć fundamentów.

Przy wylewaniu fundamentów należy zadbać o utrzymanie dodatniej temperatury mieszanki betonowej oraz jej odpowiednie pielęgnowanie po wylaniu. Stosuje się osłony izolacyjne, takie jak maty termoizolacyjne, lub podgrzewane formy. Równie istotne jest zabezpieczenie powierzchni betonu przed utratą wilgoci, co może być utrudnione w warunkach mrozu.

Prace ziemne i transport materiałów

Prace ziemne zimą, takie jak wykopy pod fundamenty, mogą być utrudnione przez zamarzniętą ziemię. W takich przypadkach stosuje się specjalistyczne maszyny, takie jak koparki z podgrzewanymi łyżkami, lub rozmrażanie gruntu za pomocą mat grzewczych. Ważne jest również dostosowanie transportu materiałów do warunków zimowych. Cement i inne sypkie materiały muszą być przechowywane w suchych, ogrzewanych magazynach, aby zapobiec ich zbrylaniu.

Bezpieczeństwo na budowie zimą

Warunki zimowe zwiększają ryzyko wypadków na budowie. Śliskie powierzchnie, niska widoczność i niskie temperatury stanowią dodatkowe zagrożenia dla pracowników. Ważne jest zapewnienie odpowiedniego obuwia antypoślizgowego, ocieplanej odzieży oraz regularne odśnieżanie i usuwanie lodu z placu budowy.
W zachowaniu bezpieczeństwa pomaga dobra organizacja placu budowy (składowanie np. podpór na przewidzianych do tego paletach systemowych) oraz zabezpieczenia BHP. Szczególnie ważne są zabezpieczenie krawędziowe (barierki BHP, słupki poręczy itp.). W trudnych warunkach zimowych idealnym zabezpieczeniem człowieka podczas szalowania, rozszalowywania, układania sklejek i szalunków jest system Alsipercha – system ochrony indywidualnej z punktem kotwienia powyżej pracownika, który pozwala w bezpieczny sposób wykonywać te zadania.

Dźwigi i inne maszyny budowlane muszą być codziennie sprawdzane pod kątem oblodzenia mechanizmów. Należy również kontrolować stabilność konstrukcji tymczasowych, takich jak rusztowania czy szalunki, szczególnie po intensywnych opadach śniegu.

Podsumowanie

Prace budowlane zimą są możliwe, jednak wymagają zastosowania specjalistycznych technologii i środków ostrożności. Kluczowe jest dostosowanie metod pracy do panujących warunków atmosferycznych oraz stosowanie wysokiej jakości materiałów budowlanych dostosowanych do użytkowania zimą. Temperatura wylewania betonu jest szczególnie ważna. Odpowiednie przygotowanie, regularne kontrole i stosowanie się do zaleceń technicznych pozwalają na bezpieczne i efektywne prowadzenie budowy nawet w najtrudniejszych warunkach zimowych. Zatem podsumowując – budowa domu w zimie jest możliwa!